Prawo i systemy polityczne

Timetable

Module aim (aims)

1 zrozumienie klasyfikacji dziedzin i dyscyplin naukowych od roku 2022 ze szczególnym uwzględnieniem obszaru nauk społecznych, w tym: nauk prawnych, nauk o bezpieczeństwie, nauk o komunikacji społecznej i mediach oraz nauk o polityce i administracji
2 wyjaśnienie podstawowych pojęć dot. prawa oraz jego funkcji i źródeł, hierarchii źródeł, podziału prawa, a także omówienie kwestii związanych z prawem konstytucyjnym
3 zrozumienie idei łączących prawo konstytucyjne z systemami politycznymi, w tym roli i funkcjonowania najważniejszych aktów prawnych w państwie
4 omówienie kwestii podstawowych zasad związanych z funkcjonowaniem demokratycznego państwa prawa
5 wyjaśnienie roli i funkcji wyborów w państwie demokratycznym
6 uświadomienie o znaczeniu partii politycznych, a także o funkcjonujących systemach partyjnych
7 zrozumienie zasad funkcjonowania przykładowych ustrojów państwowych

Pre-requisites in terms of knowledge, skills and social competences (where relevant)

Syllabus

1. Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce. Dziedzina nauk społecznych. Historyczne źródła prawa. Rola nauk o polityce i administracji oraz badań podejmowanych w tym zakresie.
2. Funkcje prawa, podział, hierarchie źródeł. Norma a przepis. Wstęp do prawa konstytucyjnego oraz systemów politycznych.
3. System polityczny. Istota, rodzaje i treść konstytucji. Zasady prawa wyborczego.
4. Zasada powszechności, przymus wyborczy, zasada równości, zasada tajności.
5. Ideologie, doktryny i programy polityczne. Zarys problematyki systemów partyjnych. Funkcjonujące partie polityczne.
6. Prawa, wolności i obowiązki obywatelskie.
7. Demokracja. Demokracja bezpośrednia i przedstawicielska.
8. Wstęp do systemów wyborczych. Zasada większości i proporcjonalności. Metody przeliczania głosów.
9. System polityczny Wielkiej Brytanii.
10. System polityczny Stanów Zjednoczonych Ameryki.
11. System polityczny Republiki Federalnej Niemiec.
12. System polityczny Konfederacji Szwajcarskiej.
13. System polityczny Republiki Francuskiej.
14. System polityczny Rzeczypospolitej Polskiej.

Reading list

Obowiązkowa

1. Ustroje państw współczesnych, t. 1, red. E. Gdulewicz, Lublin 2001.
2. Pułło A., Ustroje państw współczesnych, Warszawa 2007.
3. Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2013.
4. Ochmann P., Pisz M., Prawo konstytucyjne. Kompendium, Warszawa 2018.
5. Współczesne systemy polityczne, red. M. Żmigrodzki, B. Dziemidok-Olszewska, Warszawa 2009.

Dodatkowa

1. Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnej Europy, Warszawa 2007.
2. Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.
3. Antoszewski A., Wzorce rywalizacji politycznej we współczesnych demokracjach europejskich, Wrocław 2004.
4. Konstytucja. Ustrój polityczny. System organów państwowych, red. S. Bożyk, A. Jamróz, Białystok 2010.
5. Prawo wyborcze do parlamentu w wybranych państwach europejskich, red. S. Grabowska, K. Składowski, Kraków 2006.
6. Systemy partyjne państw Unii Europejskiej, red. B. Kosowska-Gąstoł, Kraków 2011.
7. Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na świecie, Warszawa 2004.